Çözüldü Değişkenlerine Ayrılabilir Tip, Bernoulli, Tam Diferansiyel Denklemler (3 Soru)

Konusu 'Akademik Soru Çözümleri ve Kaynakları' forumundadır ve Muhammet Barış tarafından 1 Haziran 2021 başlatılmıştır.

Yüklüyor...
  1. Muhammet Barış

    Muhammet Barış Yeni Üye

    Mesajlar:
    2
    Beğenileri:
    1
    Cinsiyet:
    Bay
    Merhaba Arkadaşlar,
    Ekteki soruları çözebilecek olan var mı?

    İyi çalışmalar, İyi forumlar herkese.
    Saygılarımla...

    Ekli Dosyalar:


  2. Benzer Konular: Değişkenlerine Ayrılabilir
    Forum Başlık Tarih
    Akademik Soru Çözümleri ve Kaynakları 2. Derece Lineer Olmayan Homojen Diferansiyel Denklemden Değişkenlerine Ayrılabilir Tipe Dönüşüm 29 Kasım 2023
    Limit ve Süreklilik,Türev,İntegral Değişkenlerine Ayrılabilir Tip Diferansiyel Denklem Çözümünde İntegral ve Logaritma Kullanımı 24 Nisan 2023
    Ivır Zıvır Sorular - Sohbet (Trivial Questions - Chat) Değişkenlerine Ayrılabilir Tip Diferansiyel Denklem 3 Şubat 2022
    Ivır Zıvır Sorular - Sohbet (Trivial Questions - Chat) İntegral - Değişkenlerine Ayrılabilir Diferansiyel Denklem 13 Eylül 2021
    Akademik Soru Çözümleri ve Kaynakları Değişkenlerine Ayrılabilir (Separable) Diferansiyel Denklem - Fizik Uygulaması 30 Haziran 2021

  3. Honore

    Honore Yönetici Yönetici

    Mesajlar:
    9.296
    Beğenileri:
    655
    Cinsiyet:
    Bay
    Meslek:
    Müh. (Elk./Bilg.)
    Soru - 1
    Değişkenlerine Ayrılabilir Tip Diferansiyel Denklem
    y' = dy / dx
    [ (1 + 2y^2) / y ]dy = (cosx)dx
    (1 / y + 2y)dy = (cosx)dx
    ln(y) + y^2 = sinx + c....(I)

    Doğruluk Kontrolu:
    (I) eşitliğinin türevi alınıp düzenlenerek;
    y' / y + 2y·(y') = cosx
    y'·(1 / y + 2y) = cosx
    y' = (y·cosx) / (1 + 2y^2)
    y' - (y·cosx) / (1 + 2y^2) = 0 olan ve çözümü yapılan diferansiyel denklem bulunur.
    ---
    Soru - 2
    Bernoulli Diferansiyel Denklemi
    y' - (3 / x)·y = (x^4)·[ y^(1 / 3) ]
    [ y^(-1 / 3) ]·(y') - (3 / x)·[ y^(2 / 3) ] = x^4....(I)
    u = y^(2 / 3) ⇒ du / dx = (2 / 3)·[ y^(-1 / 3) ]·(y') ⇒ [ y^(-1 / 3) ]·(y') = (3 / 2)·(du / dx) değişken dönüşümüyle (I) denklemi,
    (3 / 2)·(du / dx) - (3 / x)·u = x^4
    du / dx - (2 / x)·u = (2 / 3)·(x^4)....(II) şeklinde birinci mertebeden lineer diferansiyel denkleme indirgenerek, x değişkenine bağlı birer fonksiyon k(x) ve v(x) olmak üzere u = k·v....(III) ⇒ du / dx = k·(dv / dx) + v·(dk / dx) değişken dönüşümüyle,
    k·(dv / dx) + v·(dk / dx) - (2 / x)·k·v = (2 / 3)·x^4
    k·(dv / dx) + v·(dk / dx) - 2k·v / x = (2 / 3)·(x^4)
    k·(dv / dx - 2v / x) + v·(dk / dx) = (2 / 3)·(x^4)....(IV) denkleminin çözümünde kullanılmak üzere dv / dx - 2v = 0....(V) olmasını sağlayacak v(x) fonksiyonu integral alınarak v = C1·(x^2)....(VI) olup (V) ve (VI) eşitliklerine göre (IV) denklemi;
    k·0 + C1·(x^2)·(dk / dx) = (2 / 3)·(x^4)
    dk = [ 2 / (3·C1) ]·(x^2)dx eşitliğinden integralle k = [ 2 / (9·C1) ]·(x^3) + C2....(VII)
    (VI) ve (VII) eşitlikleri (III) bağıntısındaki yerlerine konulup;
    u = { [ 2 / (9·C1) ]·(x^3) + C2 }·C1·(x^2)
    u = [ 2x^5 + C·(x^2) ] / 9 ve y^(2 / 3) = u dönüşümüne geri dönülerek;
    y^(2 / 3) = [ 2x^5 + C·(x^2) ] / 9
    y = { [ 2x^5 + C·(x^2) ] / 9 }^(3 / 2)
    y = (1 / 27)·(x^2)·[ (C + 2x^3)^(3 / 2) ]

    WolframAlpha (WA) Kontrolu:
    https://www.wolframalpha.com/input/?i=x*y'-3y-x^5*y^(1/3)=0

    Not: WA, algoritması gereğince sonuçları her zaman C1 sabitinden başlayarak göstermektedir.
    ---
    Soru - 3
    M = (y^2)(x + 1) + y ⇒ ∂M / ∂y = 2y(x + 1) + 1
    N = 2xy + 1 ⇒ ∂N / ∂x = 2y
    ∂M / ∂y ≠ ∂N / ∂x olduğundan tam diferansiyel değil.
    İntegrasyon Çarpanı: µ(x) = e^x
    (e^x)·[ y^2(x + 1) + y ]dx + [ 2xy·(e^x) + e^x ]dy = 0
    ∂M / ∂y = (e^x)·[ 2y(x + 1) + 1 ] = (e^x)·(2xy + 2y + 1)
    ∂N / ∂x = 2y·(e^x) + 2xy·(e^x) + e^x = (e^x)·(2xy + 2y + 1)
    ∂M / ∂y = ∂N / ∂x olduğundan denklem artık tam diferansiyel olup çözümü de a, b, c ∈ R olmak üzere;
    [​IMG]
    https://i72.servimg.com/u/f72/19/97/10/39/de3_wa10.png

    WolframAlpha Kontrolu:
    https://www.wolframalpha.com/input/?i=(y^2(x+1)+y)dx+(2xy+1)dy=0
    ---
    Soruların Yedeği: https://i72.servimg.com/u/f72/19/97/10/39/deq310.png
    Rica ederim, iyi çalışmalar.
    Son düzenleme: 2 Haziran 2021
    Muhammet Barış bunu beğendi.
  4. Muhammet Barış

    Muhammet Barış Yeni Üye

    Mesajlar:
    2
    Beğenileri:
    1
    Cinsiyet:
    Bay
    Hocam çok teşekkür ederim. Allah razı olsun.
    İyi çalışmalar, iyi forumlar.
    Saygılarımla..
    Honore bunu beğendi.

Sayfayı Paylaş